21.03.2013

Ανεμόμυλοι, Ένα Σύμβολο των Ελληνικών Νησιών

Σήμα κατατεθέν του κυκλαδίτικου τοπίου, ξεπροβάλλουν διάσπαρτοι στις κορυφογραμμές των λόφων. Προάγγελος της βιομηχανικής περιόδου, φωτεινό παράδειγμα οικολογικής σκέψης καθώς εκμεταλλεύτηκε στο έπακρο την ανεξάντλητη ενέργεια του ανέμου για να εξασφαλίσει την πιο αναγκαία τροφή στην καθημερινότητα όλων των ανθρώπων: το ψωμί. Στα νησιά των Κυκλάδων λειτουργούσαν πάνω από 600 ανεμόμυλοι! Η κατασκευή τους, δύσκολη και πολυδάπανη. Ιδανικό σημείο για τους ανεμόμυλους ήταν εκεί που οι βοριάδες έδιναν όλοι τους την ένταση , τα ξέφωτα, οι ρεματιές, στην έξοδο κάποιου φαραγγιού ή στις άκρες ακρωτηρίων. Η απόσταση του μύλου από την κατοικημένη περιοχή ήταν εξίσου σημαντική. Ο ανεμόμυλος χτιζόταν σε μέρος προσπελάσιμο από υποζύγια, κοντά σε οικισμούς, αλλά σε μακρινή ακτίνα από άλλα οικοδομήματα ώστε να μην παρεμποδίζεται η ομαλή λειτουργία του. Όταν ο μύλος ήταν έτοιμος να μπει σε λειτουργία, ο μυλωνάς ξεδίπλωνε το ένα πανί, σαν ειδοποιητήριο, για να πάνε οι χωρικοί τ’ αλέσματά τους στον μύλο. Τότε τα μονοπάτια γέμιζαν με κάρα ή γαϊδουράκια φορτωμένα σε σακιά όλο τον κόπο της χρονιάς. Ο μύλος ήταν σε ετοιμότητα όλο το εικοσιτετράωρο. Δεν υπήρχε ωράριο. Ήταν κλειστός μόνος τις θρησκευτικές γιορτές. Την ένταση της δουλειάς ρύθμιζε η ανάγκη, η εποχή και ο καιρός. Ένας ανεμόμυλος μπορούσε να αλέσει 20-70 κιλά σιτηρών την ώρα, ανάλογα με την ένταση και τη φορά του ανέμου.